Wat zijn gedragsproblemen?

Ieder mens wordt wel eens flink boos. Ook een keer agressief reageren, wil nog niet zeggen dat iemand probleemgedrag vertoont. We spreken van gedragsproblemen als iemand een langdurig patroon laat zien van negatief, opstandig of driftig gedrag of gedrag dat tegen de normen ingaat, zoals vechten, stelen en liegen.

Een gedragsprobleem is iets anders dan een gedragsstoornis. Een gedragsstoornis is aangeboren en niet te genezen: iemand vertoont gedrag dat voortkomt uit een aandoening, zoals autisme, ADHD of een persoonlijkheidsstoornis. Gedragsproblemen zijn niet aangeboren, maar worden veroorzaakt door de omstandigheden. Mogelijke oorzaken voor gedragsproblemen zijn een niet-stabiele opvoeding of het meemaken van ingrijpende gebeurtenissen zoals geweld of seksueel misbruik. Gedragsproblemen kunnen voorkomen bij kinderen en bij volwassenen.

Gevolgen voor dagelijks functioneren

Een kind of volwassene met gedragsproblemen heeft hier in het dagelijks leven veel last van, net als de omgeving. Er ontstaan snel conflicten en sociale contacten zullen achteruitgaan.

Door de negatieve en opstandige houding wordt het lastiger om taken op school, studie of werk op een aangename manier uit te voeren, omdat iemand bijvoorbeeld moeite heeft met verplichtingen of met autoriteit. Ook kan iemand gevoeliger zijn voor verslavingen aan bijvoorbeeld alcohol, drugs of gokken. Volwassenen kunnen in aanraking komen met politie en justitie door het overtreden van de wet, agressie of diefstal. Kinderen komen soms terecht bij bureau HALT, de leerplichtambtenaar of jeugdinrichtingen.

Iemand met gedragsproblemen raakt snel in een negatieve spiraal. Het negatieve of opstandige gedrag roept veel onbegrip en woede op van de omgeving, waardoor ook het zelfvertrouwen en het zelfbeeld negatiever wordt. Als er niets gedaan wordt aan de onderliggende oorzaken van gedragsproblemen, kan iemand zich verharden en worden de problemen groter.